Jarosław Furgała


Jarosław Furgała, urodzony 1 lipca 1919 roku w Lubaczowie, to postać, która zapisała się w historii polskiego rzemiosła artystycznego jako znakomity rzeźbiarz ludowy.

Jego twórczość, bogata w detale i tradycyjne motywy, zyskała uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą. Furgała zmarł 19 stycznia 2020 roku, pozostawiając po sobie dorobek, który z pewnością przetrwa próbę czasu.

Życiorys

Jarosław Furgała, absolwent Szkoły Hotelarsko-Okrętowej w Warszawie, ukończył tę instytucję w 1938 roku. Wkrótce po tym rozpoczął praktykę jako steward w Bristolu oraz w Grand Hotelu. W 1939 roku zdecydował się na naukę muzyki, zapisując się do warszawskiej szkoły muzycznej.

Wydarzenia związane z II wojną światową pokrzyżowały jego plany; po inwazji radzieckiej na Polskę, Furgała został wcielony do Armii Czerwonej. Jego droga wojskowa zaprowadziła go najpierw w okolice granicy z Mandżurią, a następnie na front w rejonie Leningradu. W 1942 roku doznał rany, co doprowadziło do jego niewoli w rękach niemieckich.

Od momentu wzięcia do niewoli aż do 1945 roku przebywał w obozach jenieckich. Po wojnie, z powodu niebezpieczeństw i zagrożeń ze strony oddziałów UPA w jego rodzinnych stronach, podjął decyzję o osiedleniu się na Ziemiach Odzyskanych. Mieszkał na Dolnym Śląsku, gdzie zdobył różnorodne doświadczenia zawodowe jako traktorzysta, magazynier, księgowy, instruktor, opiekun świetlicy oraz referent działu socjalnego.

Od 1975 roku przebywał na rencie, a swoje ostatnie lata życia spędził w Brzegu, w województwie opolskim.

Twórczość

Jarosław Furgała swoją twórczością zajął się w 1966 roku, zyskując uznanie głównie jako rzeźbiarz, chociaż także malarstwo było częścią jego artystycznej działalności. W jego pracach dominowało rzeźbiarstwo w drewnie, z wyjątkiem kilku dzieł wykonanych w kamieniu. Wykonywał przede wszystkim rzeźby o tematyce sakralnej, którą sam artysta postrzegał jako formę modlitwy.

Wśród jego najpopularniejszych dzieł, można znaleźć tradycyjne motywy ludowe, takie jak Pietà, Matka Boża, oraz różnego rodzaju świątki. Pozostałe istotne prace Furgały obejmują m.in. popiersie Marii Konopnickiej, cykl prezentujący kobietę w pięciu alegoriach oraz serię rzeźb ukazujących dzieci wiejskie. Poza małymi formami rzeźbiarskimi, artysta zakładał również większe projekty, do których należy ponadmetrowa rzeźba księcia Henryka II Pobożnego, niemal 3-metrowy pomnik Mikołaja Kopernika przy ratuszu w Getyndze, jak również monument ludowego poety Jana Pocka wykonany z piaskowca.

Dzieła Furgały są eksponowane w muzeach zarówno w Polsce, jak i za granicą, a także znajdują się w prywatnych kolekcjach, co świadczy o ich dużej wartości artystycznej i znaczeniu na rynku sztuki.

Artysta miał zaszczyt spotkać się z Janem Pawłem II dwukrotnie. W 1997 roku w Ludźmierzu miał okazję wręczyć papieżowi figurkę Chrystusa Frasobliwego, a w 2002 roku w Watykanie ofiarować Anioła Betlejemskiego.

Furgała jest również bohaterem dokumentu w reżyserii Andrzeja Różyckiego, zatytułowanego „Jarosława Furgały modlitwa w drewnie”, który powstał w 1986 roku.

Wystawy indywidualne

Jarosław Furgała jest artystą, którego prace były prezentowane na licznych wystawach indywidualnych w Polsce. Jego twórczość odznacza się unikalnym stylem, który przyciąga uwagę miłośników sztuki. Warto zwrócić uwagę na jego najważniejsze prezentacje.

  • W 1983 roku miała miejsce wystawa „Twórczość Jarosława Furgały” zorganizowana w Toruniu oraz Warszawie,
  • W 1995 roku artysta zaprezentował swoją wystawę zatytułowaną „Madonny Polskie” w Oławie,
  • Ten sam rok przyniósł także wystawę rzeźby Jarosława Furgały w Oleśnicy Śląskiej,
  • W 1996 roku artysta brał udział w wystawie w Brzegu nad Odrą,
  • Również w 1996 roku miała miejsce ekspozycja „Życie moje w rzeźby zaklęte” we Wrocławiu.

Nagrody i odznaczenia

Jarosław Furgała, jako uznany artysta, ma na swoim koncie liczne nagrody i odznaczenia, które podkreślają jego wkład w kulturę. Jego osiągnięcia w dziedzinie sztuki są nie tylko dowodem talentu, ale także zaangażowania w rozwój kultury narodowej.

  • 1979 – Odznaka Zasłużony Działacz Kultury,
  • 1981 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • 1981 – Odznaka Zasłużony dla Kultury Narodowej,
  • 1984 – Medal 40-lecia Polski Ludowej,
  • Nagroda im. Oskara Kolberga,
  • Medal Działacza Odrodzenia Polski,
  • W ogólnopolskich konkursach rzeźbiarskich: I nagrody – Lublin 1982, Toruń 1976, Warszawa 1979, 1980, Wrocław 1976, 1981, 1983; II nagrody – Białystok 1976, Kraków 1978, Płock 1976, Toruń 1973, 1974, 1982, Siedlce 1976; III nagrody – Warszawa 1975, 1978, Wrocław 1978.
  • 2015 – odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego srebrnym Medalem Gloria Artis.

Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jego znaczącej roli w polskiej kulturze i sztuce, a także o uznaniu, jakie zdobył wśród profesjonalistów w swojej dziedzinie.

Przypisy

  1. TomaszT. Wróblewski TomaszT., Brzeżanin Jarosław Furgała obchodził 100. urodziny [online], Nowa Trybuna Opolska, 03.07.2019 r. [dostęp 03.07.2019 r.]
  2. 100. urodziny porucznika Jarosława Furgały [online], Urząd Miasta Brzeg, 01.07.2019 r.
  3. Zmarł Jarosław Furgała. gazeta-olawa.pl. [dostęp 20.01.2020 r.]
  4. Uznanie dla twórców kultury /w/ Trybuna Robotnicza, nr 170, 19.07.1984 r.

Oceń: Jarosław Furgała

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:8